قیمت تتر (Tether, USDT)نسبتاً پایدار باقی می‌ماند زیرا یک «استیبل‌کوین» است که برای حفظ ارزش وابسته به دلار آمریکا طراحی شده است. این بدان معناست که پشت هر توکن تتر، یک دلار آمریکا یا معادل آن نزد شرکت به عنوان ذخیره نگهداری می‌شود و قیمت تتر را در حدود ۱ دلار ثابت نگه می‌دارد.
علت ثبات قیمت تتر پشتوانه دلاری و مکانیسم تنظیم تعادل بین عرضه و تقاضاست. تتر (Tether) یک نوع ارز دیجیتال از نوع استیبل کوین محسوب می‌شود. استیبل کوین‌ها، ارزهای دیجیتال با قیمت تقریبا ثابت نسبت به ارزهای کاغذی هستند. اولین عرضه توکن USDT در سال 2014 انجام شد. هدف تتر ایجاد یک ارز پایدار با قیمت 1 دلار است تا بتواند نقش دلار مجازی را در بازار ارزهای دیجیتال بازی کند. اما با توجه به نمودار نوسانات توکن USDT می‌توان متوجه شد که قیمت تتر همیشه برابر با یک دلار نیست و همواره نوسانات جزئی را تجربه می‌کند.
این نوسانات در شرایط عادی حتی به 1 درصد هم نمی‌رسند و اغلب، توسط تریدرها نیز نادیده گرفته می‌شوند. پشتوانه تتر، دلار فیات آمریکا با نسبت ۱:۱ است. یعنی به ازای هر واحد توکن USDT که در شبکه وجود دارد، یک دلار آمریکا در حساب‌های امن شرکت Tether Limitedذخیره می‌گردد. این موضوع، مهم‌ترین علت ثبات قیمت تتر تا کنون بوده است.
شرکت تتر به صورت روزانه گزارش‌های منظمی در مورد دارایی‌های خود منتشر می‌کند. این گزارش‌ها توسط شرکت حسابرسی مستقلی با نام BDO Italia مورد بازبینی قرار می‌گیرند و پس از صحت‌سنجی توسط چندین حسابرس، تایید می‌شوند. شرکت BDO Italia همواره بررسی می‌کند که مقدار دارایی‌های پشتوانه بیشتر از ارزش کل کوین‌های در گردش باشد. با این حال برخی افراد در مورد وجود پشتوانه ذخایر تتر با نسبت 1:1، شک و تردید هایی دارند. در این مقاله به بررسی علت ثبات قیمت تتر و دلایل تغییر جزئی قیمت این توکن پرداخته می‌شود.
مکانیسم وابستگی در تتر به چه معناست ؟(Pegging Mechanism)
اغلب این‌طور در نظر گرفته می‌شود که قیمت تتر به پشتوانه نسبت ۱:۱ تتر و دلار وابسته است. طبق ادعای شرکت تتر، به ازای هر واحد توکن USDT که عرضه می‌شود، 1 دلار فیات در حساب‌های پشتوانه این شرکت ذخیره می‌گردد که اصلی‌ترین علت ثبات قیمت تتر به شمار می‌رود. اما همه چیز اینجا تمام نمی‌شود. اگر این مکانیسم درست و دقیق باشد، پس نباید هیچگونه نوسانی در نسبت 1:1 وجود داشته باشد. اما در عمل این نسبت همواره دچار نوسان است. علت اصلی این اختلاف قیمت جزئی را می‌توان در دامیننس تتر و عرضه و تقاضای بازار آن دانست. در ایران با توجه به نوسان شدید ارز، این نوسان می‌تواند بیشتر باشد. این نسبت اکثر اوقات بین 0.98 تا 1.02 قرار دارد.
فرصت آربیتراژ با اعتماد به پشتوانه دلاری تتر
اگر قیمت تتر به زیر 1 دلار سقوط کند، تریدرها می‌توانند توکن‌های USDT را با قیمت پایین‌تر در پلتفرم معاملاتی بخرند و با فرض اعتماد به ذخایر تتر و ارزش 1 دلاری تتر، منتظر افزایش تقاضا باشند تا قیمت دوباره به مرز یک دلار برسد. از سوی دیگر، اگر قیمت تتر از یک دلار بیشتر شود، تریدرها می‌توانند در ازای هر تتر ۱ دلاری سود بیشتری به دست آورند، در نتیجه به سراغ فروش دارایی‌های خود می‌روند که این موضوع افزایش عرضه و کاهش قیمت به سمت 1 دلار را به همراه دارد.
عمق نقدینگی بالا در محدوده قیمت 1 دلار
عمق بازار زیاد در نزدیکی قیمت 1 دلار، یکی از مهم‌ترین علل ثبات قیمت تتر است. تتر شبیه دلار است اما در بازار ارزهای دیجیتال و مانند یک ارز پایه، راهی برای نقد کردن سرمایه در نظر گرفته می‌شود. از طرف دیگر، اغلب تریدرها در فکر کسب سود از نوسانات USDT نیستند. به همین دلیل از سفارش سریع برای خرید تتر بهره می‌برند که عمق نقدینگی بالایی را در حدود قیمت 1 دلار ایجاد می‌کند و منجر به ثابت ماندن قیمت تتر می‌شود.
پروتکل تنظیم عرضه و تقاضا
شبکه تتر به یک مکانیسم تنظیم تعادل بین عرضه و تقاضا مجهز است. این یعنی زمانی که تقاضا برای تتر افزایش می‌یابد، توکن‌های جدید USDT را وارد شبکه می‌کند و معادل دلاری آن را به ذخایر خود می‌افزاید. این مکانیسم با افزایش عرضه، قیمت را به محدوده 1 دلار بازمی‌گرداند.
از طرف دیگر زمانی که افراد قصد فروش تتر و تبدیل آن به دلار فیات را دارند، توکن‌های خود را به شبکه تتر بازمی‌گردانند و معادل دلاری آن را از شرکت تتر دریافت می‌کنند. پس از آن توکن‌های USDT دریافتی از کاربران از شبکه خارج می‌شود. فرایند بازخرید و خارج کردن توکن‌های USDT از گردش، یکی دیگر از دلایل ثبات قیمت USDT به شمار می‌رود.
مقدار نوسانات تتر چقدر است؟
با نگاهی به نمودار قیمت تترUSDT/USD) ) متوجه می‌شوید که قیمت تتر گاهی اوقات از یک دلار به سمت بالا یا پایین عبور کرده است. این نوسانات بسیار جزئی هستند و تفاوت آن‌ها در میزان سرمایه احساس نمی‌شود. در شرایط عادی بازار و در تایم فریم‌های کوتاه‌مدت (مانند m5)، می‌توان نوسانات تتر که غالبا کمتر از 1 درصد هستند را مشاهده کرد. اما در گذشته در شرایط بحرانی بازار، زمانی که ترس، هیجان و فشار فروش بر بازار غلبه کرده بود، قیمت تتر تا 0.92 دلار را لمس کرد.
ثبات قیمت تتر در شبکه‌های مختلف
برای انتقال تتر می‌توان از شبکه‌های متعددی از جمله ترون، بایننس اسمارت‌چین، اتریوم، سولانا، ایاس، Zedxion و دیگر شبکه‌های مطرح استفاده کرد. گاهی اوقات ممکن است قیمت تتر در شبکه‌های بلاک‌چین با حجم نقدینگی پایین و کارمزد کمتر، با شبکه‌های بلاک‌چین با تعداد تراکنش بیشتر و کارمزد بالاتر، تفاوت داشته باشد.
مثلا ممکن است در شبکه ARB (آربیتریوم) قیمت به 0.98 و در شبکه اتریوم قیمت 0.99 دلار برسد. این شکاف قیمتی بین شبکه‌ها بسیار ناچیز بوده و به‌سرعت توسط مکانیسم آربیتراژ پر می‌شود. معمولا در شبکه‌هایی با میزان کارمزد پایین مانند ترون، به علت وجود تقاضای بیشتر برای انجام تراکنش، ممکن است نوسانات جزئی در قیمت تتر بیشتر دیده شود، هرچند این نوسانات محدود و موقت هستند.
بررسی اختلاف قیمت تتر و دلار
اختلاف قیمت تتر و دلار آمریکا ریشه در قانون عرضه و تقاضا دارد. این یعنی زمانی که جو مثبتی در بازار کریپتوکارنسی ایجاد می‌شود و افراد به خرید بیت کوین و آلت کوین‌ها تمایل پیدا می‌کنند، تترهای خود را می‌فروشند تا رمزارز دیگری خریداری نمایند. این جو فروش ممکن است باعث کاهش قیمت تتر در کوتاه‌مدت شود. از سوی دیگر، زمانی که جو منفی بر بازار حاکم می‌گردد، افراد برای حفظ ارزش پول اقدام به خرید تتر می‌کنند. در نتیجه تقاضا برای تتر افزایش یافته و قیمت به صورت جزئی بالا می‌رود.
مهم‌ترین دلیل تفاوت قیمت دلار و تتر در ایران
علاوه بر عوامل خارجی، چند عامل داخلی در ایران بر روی قیمت تومانی تتر نسبت به دلار آمریکا تاثیر می‌گذارند که مهم‌ترین آن‌ها سیاست‌های دولت ایران به همراه قانون عرضه و تقاضا است. به‌طور مثال، در سال 1403 اقداماتی در ارتباط با مسدودسازی درگاه پرداخت خرید تتر توسط بانک مرکزی انجام شد.
این عملیات کاهش عرضه تتر را در پی داشت. در آن زمان خرید غیرمجاز تتر از واسطه‌های تقلبی رواج پیدا کرد و قیمت تومانی تتر به‌طور کاذب و هیجانی بالا رفت. پس از باز شدن درگاه‌های پرداخت، ثبات به بازار بازگشت و قیمت تتر به معادل تومانی یک دلار آمریکا نزدیک شد. گاهی اوقات نیز احساسات سرمایه‌گذاران داخلی می‌تواند به‌صورت مقطعی استیبل بودن قیمت USDT را تحت‌تاثیر قرار دهد.
مزایای تتر نسبت به دلار کاغذی چیست؟
تتر به‌عنوان نسل جدید دارایی‌های دیجیتالی، مزایای بیشتری نسبت به دلار کاغذی دارد که شامل موارد زیر می‌شود.
خرید تتر از بیت بانک بدون نیاز به مراجعه به صرافی و بدون محدودیت در مقدار
سرعت بالای انتقال تتر در شبکه
امکان انجام تراکنش با تتر در هر ساعت از شبانه‌روز
امکان دسترسی به دارایی تتر با اینترنت از سراسر جهان
کارمزد خرید و انتقال پایین‌تر نسبت به دلار کاغذی
تتر نسل جدید دلار کاغذی
مکانیسم قیمت تتر سعی می‌کند تا نرخ آن را نزدیک به یک دلار نگه دارد و تا به حال نیز موفق عمل کرده است. سرمایه‌گذاران و معامله‌گران می‌توانند از این ثبات قیمتی تتر به‌عنوان استراتژی پوشش ریسک در برابر نوسانات بازار ارزهای دیجیتال استفاده کنند. زمانی که ترس بر بازار غلبه می‌کند، افراد می‌توانند با خرید تتر، ارزش پول خود را حفظ نمایند.
از طرفی دیگر کاربرد تتر تنها به بازار ارزهای دیجیتال ختم نمی‌شود. با توجه به قابلیت‌های مثبت و ویژگی‌های این استیبل کوین، استفاده از توکن USDT در معاملات دنیای واقعی روزبه‌روز در حال افزایش است. با توجه به افزایش آمار کاوش مردم در مورد موضوع "استیبل کوین چیست؟"، می‌توان احتمال داد تتر در آینده، جایگزین دلارهای کاغذی رایج شود.
سوالات متداول
آیا تتر جایگزین خوبی برای دلار آمریکاست؟
بله، تتر علاوه بر دارا بودن ویژگی‌های دلار کاغذی آمریکا، مزایایی را به‌عنوان ارزش افزوده به کاربر ارائه می‌دهد. این مورد باعث شده تا بسیاری از افراد از تتر به‌جای دلار کاغذی استفاده کنند.
چرا تتر دارای محبوبیت بیشتری نسبت به دلار است؟
کارمزد تراکنش پایین، دسترسی 24/7، آسان بودن فرآیند انتقال بدون اتلاف وقت و بدون محدودیت در مقدار، از جمله مزایایی هستند که برتری تتر نسبت به دلار کاغذی را به اثبات رسانده‌اند.
آیا امکان دارد قیمت تتر ریزش بزرگی را تجربه کند؟
هیچ‌چیز بعید نیست! اما با توجه به قدرت حفظ ثبات و پایداری تتر، به‌ویژه در زمان انتشار خبر حذف شدن از صرافی‌های اروپایی، می‌توان از نظریه فروپاشی مکانیسم تتر چشم‌پوشی کرد.
آیا سود صرافی ارز دیجیتال در اختلاف قیمت بین تتر و دلار است؟
تنها راه درآمدزایی صرافی‌های معتبر به‌ویژه نوع OTC، دریافت کارمزد معاملات خرید و فروش تتر است. اختلاف قیمت بین تتر و دلار به عرضه و تقاضا بستگی دارد. با این وجود، برخی صرافی‌های غیرشفاف نیز در حال فعالیت هستند که از اسپرد پنهان سود به دست می‌آورند. به همین دلیل انتخاب صرافی معتبر برای خرید تتر از اهمیت بالایی برخوردار است.
آیا می‌توان از نوسانات تتر سود کسب کرد؟
در اغلب موارد خیر! این نوسانات به‌قدری جزئی هستند که حتی با لوریج بالا هم نمی‌توان به سود ایده‌آلی رسید، مگر آنکه حجم معاملات بسیار بالا باشد. در هر صورت برخی افراد از استراتژی آربیتراژ برای کسب سود از معامله بین صرافی‌های ارز دیجیتال مختلف استفاده می‌کنند.
چه ارگان‌هایی در تعیین قیمت تتر نقش دارند؟
نهاد یا ارگان خاص برای آن تعیین‌کننده نیست. به‌طور کلی قیمت تتر به‌صورت شناور، به کمک قانون عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. با این حال نگرانی‌های سرمایه‌گذاران در مورد پشتوانه دلاری تتر، می‌تواند باعث تغییر قیمت توکن USDT شود.
